Participatietraject van de Bellebeek
Dit riviercontract kwam tot stand door een participatieve aanpak. Alle stakeholders werden erbij betrokken: van burgers over middenveldorganisaties tot lokale, provinciale en Vlaamse overheden. Op die manier creëerden we een breed draagvlak voor nieuwe maatregelen en een grotere bereidheid tot actie. Het participatietraject werd gedragen door een stuurgroep met daarin de verschillende overheden, Boerenbond en Regionaal Landschap Pajottenland-Zennevallei. Het traject nam ongeveer twee jaar in beslag en omvatte de volgende grote fasen.
De ondertekening van een charter
Het participatietraject ‘Naar een riviercontract voor de Bellebeek’ ging officieel van start op 12 februari 2020. Toen zetten alle betrokken partners hun handtekening onder een charter waarin ze afspraken om met een open geest samen te werken aan oplossingen rond de waterproblemen in de Bellebeekvallei. Het charter spitste zich concreet toe op de gemeenten Affligem, Asse, Gooik, Lennik, Liedekerke, Roosdaal en Ternat.
De lancering van een projectwebsite en een overstromingstest
Via deze website konden de inwoners van de betrokken gemeenten het participatietraject ontdekken en nagaan of er voor hun woning, straat of bedrijf een overstromingsrisico bestond. De overstromingstest gaf ook weer hoe sterk het eventuele risico zou stijgen door de klimaatopwarming. In totaal vulden 1.550 mensen de vragenlijst in.
Ideeën aanbrengen
De deelnemers aan het participatietraject konden via een projectwebsite ideeën aanbrengen om het overstromingsrisico in hun buurt en de daaruit voortvloeiende schade te beperken. Er werden ook banners in het straatbeeld geplaatst met een QR-code waarmee passanten rechtstreeks hun ideeën konden indienen. Ze konden vier vragen beantwoorden:
- Wat kan ik als inwoner doen?
- Wat kan ik als inwoner samen met anderen doen?
- Wat kunnen bedrijven, verenigingen, organisaties … doen?
- Wat kan de overheid doen?
De geposte ideeën konden gedeeld en becommentarieerd worden. Daarnaast werden in juni twee online Bellebeekfora georganiseerd waar burgers de gelegenheid kregen om samen na te denken over de waterproblematiek rond de Bellebeek. Door de geldende coronamaatregelen konden deze fora niet fysiek plaatsvinden in april. Een fysiek forum werd zo goed mogelijk online vertaald, maar uiteraard had dat zijn beperkingen, vooral voor de uitwisseling tussen de verschillende deelnemers. Het aantal deelnemers lag ook lager dan verwacht werd op een fysiek Bellebeekforum. Uiteindelijk leverde de ideeënfase 120 ideeën op, die we uiteindelijk konden bundelen tot een 70-tal potentiële acties.
Van ideeën naar riviercontract
De stuurgroep boog zich tijdens enkele meetings over de ideeën van de inwoners en de andere partners. Zo kwam uiteindelijk het riviercontract tot stand. Alleen maatregelen waarvan een van de partners expliciet ‘trekker’ wilde zijn, werden weerhouden. De acties moeten bovendien realiseerbaar zijn binnen een aanvaardbare termijn. In het riviercontract wordt een onderscheid gemaakt tussen acties op korte termijn (1 jaar), op middellange termijn (2-4 jaar) en op lange termijn (5-8 jaar).
Iedereen die dat wil, mag het riviercontract inkijken. Net als het charter werd ook het riviercontract plechtig ondertekend door alle partners. Zo geven we het signaal dat we samen verder werken om de opgenomen maatregelen maximaal te realiseren. Het riviercontract werd op zaterdag 7 mei 2022 tijdens een slotevent door alle partners ondertekend.